قالب بندی بتن روشی می باشد که در ساخت یک سازه بتنی به کار برده می شود تا سازه به شکل و حالت دلخواه درآید . به عبارت کلی نحوه قالب بندی از مهمترین مراحل در ساخت سازه بتنی می باشد .
نحوه ی صحیح اجرای قالب بندی و همچنین نگهداری و بسته بندی قالب ها از جمله نکات بسیار مهمی هست که در مورد قالب ها باید رعایت شود .
نکات و دستورالعمل های لازم در مورد قالب بندی
قالب بندی از نکات بسیار مهمی می باشد که برای این که سازه از استحکام و شکل مناسبی برخوردار باشد ، باید کاملا محکم باشند و به خوبی مهار بندی شوند .
قالب ها باید به نحوی جفت شوند که شیره بتن از درز آن ها خارج نشود . قالب های فلزی بتن بهتر است در جاهای سرد و زیر سایه نگهداری شوند ، تا تابش مستقیم نور خورشید آسیبی بر آن وارد نکند . زیرا تغییرات دما و اختلاف دما روی بتن و قالب فلزی بتن تاثیرات زیادی می گذارد .
برای استفاده از قالب ها بهتر است تا مواد رها ساز مناسب استفاده شود .
هر چقدر که سطح قالب تمیز و هموار باشد ، کیفیت بهتری خواهد داشت .
لازم است سطوح قالب به صورت یکنواخت و کامل روغنکاری شود ، اما روغنکاری نباید به اندازه ای باشد که روغن از سطوح آن چکه کند . روغنی که بدین منظور استفاده می شود بهتر است دارای ویسکوزیته پایین باشد .
قالب فلزی بتن در صورتی که به درستی نگهداری و محافظت شود ، قابلیت استفاده چندین باره را خواهد داشت . علاوه بر نحوه ی نگهداری و روش قالب بندی ، جنس و ضخامت ورق های مورد استفاده در ساخت قالب و کیفیت جوشکاری از دیگر عوامل تاثیر گذار بر کیفیت قالب می باشد که استفاده مجدد از آن را برای چندین بار فراهم می کند .
قالب بتن و به طور کلی سیستم قالب بندی باید به نحوی بسته بندی شوند که اقداماتی که قبل از بتن ریزی و حین آن و بعد از آن انجام می شود به راحتی قابل انجام باشند . این کار اجرای یک سازه بتنی را تا حد امکان راحت تر می کند .
تعمیر و نگهداری قالب بتن چگونه انجام می شود ؟
همانطور که می دانیم از پر هزینه ترین مراحل ساخت سازه های بتنی ، قالب بندی می باشد . باید به خاطر داشت برای این که هزینه های قالب بندی به حداقل برسد و به منظور استفاده حداکثری از آن ها ، بهتر است تمهیدات لازم برای نگهداری و تعمیر آن ها انجام شود .
برای این که بتوان قالب بتن را بلند مدت مورد استفاده قرار داد ، باید عواملی را که بر طول عمر آن تاثیر می گذارد را مورد بررسی قرار داد . این عوامل عبارتند از روش جابه جایی ، محل انبار کردن ، نحوه نگهداری قالب
در زیر به برخی از نکات نگهداری قالب اشاره می کنیم .
- باید باز کردن قالب در زمان مناسب انجام شود و نباید این کار قبل از گیرش مناسب بتن صورت گیرد . مناسب ترین زمان برای باز کردن قالب بستگی به نوع سیمان مورد استفاده و طراحی قالب دارد . در حالت کلی این زمان برای اجزای مختلف قالب بین 7 تا 28 روز متغیر می باشد .
- پس از این که اجزا بزرگ از روی بتن جدا شد و قطعات باز شدند باید قالب از محل کار جابه جا شود . در صورتی که اجزا و قطعات قالب در جای قبلی بماند امکان این که آسیب ببینند یا مسیر مسدود شود وجود دارد .
- این تجهیزات باید به محلی برده شوند که ارتباط با هوای آزاد نداشته باشد ، زیرا در صورت قرار گرفتن در معرض هوای آزاد ، احتمال این که تجزیه شوند و سطح قطعات آسیب ببیند افزایش می یابد .
- بعد از جدا سازی قالب از بتن ، باید دوغاب سفت شده یا اضافاتی که بر روی لبه های قالب یا سطح آن وجود دارد را تمیز کرد .
- باید تمامی وسایل مربوط به بستن اجزا به یکدیگر تمیز و روغنکاری شوند .
- لازم است تا تمامی اتصالات روی قطعات بزرگ را به صورت کامل بررسی نمود و در صورتی که نیاز به تعمیر داشته باشند آن ها را تعمیر نمود .
- پس از جدا کردن دوغاب سفت شده از لبه ورق های تخته لایه ، باید سطح آن ها به وسیله ی یک لایه رها ساز پوشانده شود . در عین حال باید دقت شود تا سطح تخته ها آسیب نبیند .
- برای پاک کردن گرد و خاک سطح قالب می توان از یک برس استفاده کرد .
- در صورتی که تکه های بزرگ بتن بر روی سطح قالب چسبیده شده باشد نباید از ابزار فلزی برای جدا کردن آن ها استفاده شود و استفاده از یک گوه چوبی نرم گزینه مناسبی می باشد .
به طور کلی نگهداری درست و مناسب قالب بتن موجب می شود تا طول عمر آن ها افزایش یابد و هزینه ها کاهش پیدا کند .
